Rok 2021 rozpoczął się dla komunikacji cyfrowej bardzo wysokim indeksem. Wydatki reklamodawców wzrosły w pierwszym kwartale o 17%. Przełożyło się to na wzrost wartości o prawie 200 mln zł, do poziomu 1,3 mld. Oprócz e-mail marketingu, który zaliczył minimalny spadek, wszystkie formaty reklamowe odnotowały wysokie wzrosty. Największy wpływ na wyraźne odbicie miała reklama graficzna, która wypracowała prawie połowę wzrostu.
Po przeciętnych wynikach roku wcześniejszego – który pomimo pandemii dla reklamy online zakończył się wzrostem wartości (5% rok do roku) – pierwszy kwartał roku 2021 roku rozpoczął się bardzo obiecująco. W okresie tym komunikacja cyfrowa wypracowała prawie 200 dodatkowych mln zł więcej niż rok wcześniej. Dzięki temu cały rynek digitalowy wzrósł o 17%.
W okresie tym ogólny obraz polskiego tortu reklamowego online nie uległ zmianie. Nadal dominuje reklama graficzna (obejmująca statyczny display oraz wideo) z prawie połową udziałów w torcie reklamowym online. W badanym okresie jej wartość wzrosła o ponad jedną piątą. Podobny indeks uzyskały ogłoszenia, które zdecydowanie odbiły się po zeszłorocznych stratach spowodowanych ekspansją COVID-19. SEM nadal pozyskuje jedną trzecią tortu reklamowego online, a jego wartość w pierwszym kwartale 2021 wzrosła o kilkanaście procent. Wysoki indeks osiągnęła też reklama sprzedawana w modelu programmatic (wzrost wartości o prawie jedną trzecią) oraz w urządzeniach mobilnych (15%).
Biorąc pod uwagę podział branżowy – ranking reklamodawców nie uległ istotnym zmianom. W pierwszej piątce kolejność pozostała ta sama – z dominującą pozycją handlu – zaś na kolejnych miejscach odnotowano jedynie nieznaczne roszady. Największą dynamikę odnotowały segmenty: „handel”, „chemia gospodarcza”, „media, książki, CD i DVD” oraz „odzież i dodatki”.
– Po wzrostach wydatków na reklamę on-line odnotowanych w ostatnim kwartale 2020 roku, dodatnia dynamika w pierwszym kwartale bieżącego roku nie jest na pewno całkowitym zaskoczeniem. Jest nim jednak wielkość wzrostu na poziomie aż 17%. Początek roku nie charakteryzuje się zazwyczaj tak dużą dynamiką, jednak okresu pandemii nie da się oceniać w oparciu o doświadczenia wcześniejszych lat. Wysokie wzrosty w pierwszym kwartale 2021 roku oraz ich charakterystyka, pokazują wyraźnie zmęczenie konsumentów oraz reklamodawców ograniczeniami. Ci pierwsi pokazują, że chcą kupować, a drudzy, że chcą normalnie prowadzić swoje biznesy. Taki wynik pozwala oczekiwać utrzymania się dodatniej dynamiki w kolejnych kwartałach tego roku. – komentuje Włodzimierz Schmidt, prezes zarządu IAB Polska.
#O BADANIU
IAB AdEx jest cyklicznym badaniem służącym do mierzenia wydatków na reklamę internetową. Projekt realizuje IAB Polska wspólnie z PwC od 2007 roku, a jego wyniki stały się standardem rynkowym i są bazą dla innych analiz dotyczących wydatków reklamowych.
W badaniu biorą udział wszystkie wiodące firmy internetowe, jednak wyniki nie wyczerpują pełni wydatków reklamowych w internecie ze względu na duże zróżnicowanie i mnogość małych oraz średnich podmiotów na rynku. Za wydatki reklamowe uznano budżety firm przeznaczane na zakup powierzchni reklamowej w internecie. Na wydatki te składają się zarówno przychody uczestników badania uzyskane z tytułu sprzedaży powierzchni reklamowej, jak i prowizje agencji z tego tytułu. Wydatki ujęte w badaniu mogą mieć zarówno charakter gotówkowy, jak i barterowy.
W badaniu uwzględniono przychody następujących podmiotów: Agora, Burda Media, Cormedia, CS Group (szacowane), Dentsu Aegis, Facebook (częściowo szacowane), Freshmail, GK SARE, Google – wyszukiwarka, reklama kontekstowa, YT, GDN i mobile (częściowo szacowane), GroupM, Grupa Allegro, Grupa Pracuj, Grupa Wirtualna Polska, Grupa ZPR Media, Havas Media, IDG, IPG Mediabrands, LEADR, Lowe Media, NetSprint, Novem, OLX, OMD, Polsat-Interia, Polska Press Grupa, Publicis Groupe, Ringier Axel Springer Polska, Społeczności, Ströer Digital, TVN, TVP. Szacunki oparte są na danych PwC, IHS oraz Gemius.
Związek Pracodawców Branży Internetowej IAB Polska oraz Polskie Badania Internetu (PBI) prezentują najnowszy raport „Reklama online w dobie post-cookie”, który stworzyli we współpracy z najlepszymi rynkowymi ekspertami. Publikacja kompleksowo omawia zagadnienia związane z projektowanymi zmianami dotyczących 3rd party cookies oraz ich wpływu na cały ekosystem reklamowy.
Ciasteczka są fundamentem realizacji skutecznych i efektywnych kampanii online – pozwalają m.in. kierować reklamy na użytkowników o określonych zainteresowaniach, dostosowywać zawartość serwisu czy sklepu do profilu internauty czy ograniczać liczbę wyświetleń niepożądanej treści. Nie dziwi więc poruszenie, które w branży wywołała zapowiedź Google o zaprzestaniu obsługi tzw. 3rd party cookies. Ta zmiana nie jest jednak czymś całkowicie nowym i zaskakującym. Początki tej rewolucji sięgają pierwszych restrykcji wprowadzonych przez Safari w 2017 roku oraz wdrożenia RODO, które miało miejsce w 2018 roku. Kolejnymi krokami milowymi w tym procesie było wygaszenie 3rd party cookies przez Firefoxa oraz uszczelnienie blokad przez Safari w roku 2019. Od 2023 roku do tego grona ma dołączyć także przeglądarka Chrome – na świecie korzysta z niej już 62% użytkowników, a w Polsce aż 71% (źródło: StatCounter). Tym samym zablokowane zostaną wszystkie działania reklamowe realizowane z danymi, wykorzystującymi 3rd party cookies.
– Narzędzia reklamowe oraz badawcze w internecie bazują na możliwości identyfikacji użytkowników, w szczególności pomiędzy różnymi domenami. To ona jest kluczowym komponentem ekosystemu reklamowego służącym do kontroli oraz pomiaru zasięgu. To dzięki identyfikacji możliwe jest targetowanie komunikatów do wybranych grup użytkowników, realizowanie badań oglądalności czy skuteczności reklam. Nadchodzące zmiany w znacznym stopniu utrudnią prowadzenie i monitorowanie działań reklamowych online, a w skrajnych przypadkach może się to okazać wręcz niemożliwe.– tłumaczy Włodzimierz Schmidt, prezes zarządu IAB Polska.
W odpowiedzi na potrzeby rynku Związek Pracodawców Branży Internetowej IAB Polska oraz Polskie Badania Internetu (PBI) przygotowali raport „Reklama online w dobie post-cookie”, który został zrealizowany w oparciu o wywiady z ekspertami, badania jakościowe i ilościowe* oraz analizy na bazie danych IAB Polska/PwC AdEx.
Z analiz wykonanych na potrzeby publikacji wynika, że prawie wszystkie przebadane podmioty są świadome, że od 2023 roku kluczowe przeglądarki internetowe wykorzystywane przez polskich internautów zakończą obsługę plików cookie firm trzecich. Choć większość firm podejmuje różnego rodzaju działania, do których należy między innymi wprowadzanie i testowanie własnych rozwiązań, na rynku panuje duża niepewność dotycząca ich finalnego kształtu. Część obaw wprost odnosi się do zwiększenia przewagi rynkowej przez największe globalne podmioty. Do najczęściej wymienianych kierunków, w które zmierzają działania rynku, należą: cookieless, Privacy Sandbox, 1st party ID, współdzielone ID. Planowana rewolucja wpłynie na takie obszary jak model programmatic, remarketing, capping czy analiza konwersji, czyli na podstawowe instrumenty marketingu online.
– Wyłączenie third-party cookies w przeglądarkach internetowych to największa zmiana w ekosystemie reklamy online od 2011 roku, kiedy to na polskim rynku zaistniał aukcyjny model zakupu powierzchni reklamowej. Wpłynie ona na decyzje zakupowe podejmowane przez reklamodawców. Będzie wymagała też zmian po stronie dostawców technologii adtech i po stronie wydawców. Wydaje się, że nadchodząca nieciągłość technologiczna będzie wyzwaniem dla brokerów i zewnętrznych dostawców danych. Może jednak okazać się korzystna dla najlepiej dostosowanych organizacji. Dlatego wspólnie z IAB Polska przygotowaliśmy pierwszy raport, który przedstawia przygotowanie polskiego rynku i pozwala na wstępną kwantyfikację zmian – komentuje Paweł Laskowski, prezes zarządu PBI.
Jako kluczowy powód zaprzestania obsługi plików 3rd party cookie właściciele przeglądarek podają chęć zwiększenia prywatności użytkowników sieci oraz ich zaufania do środowiska reklamowego online. Jednak to właśnie reklamy umożliwiają internautom darmowy dostęp do treści. Wydawcy będą zmuszeni do poszukiwania innych rozwiązań, które pozwolą im zbilansować koszty wytwarzania i udostępniania contentu. W skrajnych przypadkach mogą być zmuszeni do korzystania z modeli subskrypcyjnych, czyli pobierania opłat za dostęp do materiałów. Jednak – jak wynika z badań (m.in. z projektu zrealizowanego przez IAB Europe w grudniu 2020 roku), internauci nie są zbyt chętni do korzystania z tego typu rozwiązań. Takie perspektywy rodzą więc obawy rynku, że nadchodzące zmiany prowadzą w kierunku internetu płatnego, „zamkniętego”. Stanowi to ogromne zagrożenie dla niezależnych mediów, które funkcjonują głównie w oparciu o efektywny model reklamowy.
Prognozy ekspertów rynkowych wskazują na to, że wygaszenie obsługi 3rd party cookies nie powinno wpłynąć istotnie na tempo rozwojowe reklamy graficznej. Do zmian dojdzie na poziomie poszczególnych modeli sprzedaży, jednak rynek jako całość utrzyma tempo rozwojowe. Najwięksi wydawcy, jak wynika z przeprowadzonego badania, są przygotowani do zmian, wdrażają nowe rozwiązania i adaptują się do nowych realiów. Podobnie agencje oraz dostawcy technologii. Perturbacje mogą odczuć natomiast mniejsi wydawcy, którzy dotychczas byli zależni od podmiotów zewnętrznych. Część z nich jednak również się przystosuje i choć nie posiadają możliwości tworzenia własnych zaawansowanych rozwiązań np. w postaci 1st party ID, będą mogli przystąpić do takich inicjatyw jak Privacy Sandbox. Według szacunków wartość rynku będąca w latach 2023-2024 przedmiotem przetasowań sięgnie 450 mln zł.
O badaniu
Na potrzeby raportu zrealizowano projekt badawczy składający się z 2 modułów:
badania jakościowego: 11 wywiadów pogłębionych z przedstawicielami różnych stron rynku komunikacji cyfrowej (m.in. wydawców, domów mediowych i agencji marketingowych oraz dostawców technologii),
badania ilościowego: 66 wywiadów z wyżej wspomnianymi grupami respondentów oraz reklamodawcami.
Wywiady zrealizowano w marcu 2021 roku. Badanie ilościowe zostało przeprowadzone za pomocą standaryzowanego kwestionariusza, dane zaś zostały zebrane metodą wywiadów internetowych (CAWI) za pośrednictwem platformy Webankieta. Respondentami byli pracownicy podmiotów, które funkcjonują w obrębie ekosystemu IAB Polska –firmy członkowskie oraz te, które aktywnie uczestniczą w działaniach związku i śledzą kanały informacyjne.
Działająca w ramach IAB Polska Grupa Robocza Brand Safety stworzyła publikację „Dobre Praktyki w obszarze Brand Safety”, będącą zbiorem aktualnej wiedzy i rekomendacji z tego obszaru dla różnych podmiotów branży reklamowej.
Autorzy omawiają w niej zagadnienia i wyzwania związane z dbaniem o reputację marki, działania podejmowane przez wydawców, agencje reklamowe czy domy mediowe, a także rolę samych reklamodawców w tym procesie. Wydawnictwo jest częścią programu poprawy jakości reklamy cyfrowej IAB Polska, który swoją premierę będzie miał na najbliższej konferencji FORUM IAB.
Rozwój internetu i rosnące w dynamicznym tempie budżety reklamowe w tym kanale sprawiają, że poprawa Brand Safety stała się jednym z najważniejszych elementów planowania i egzekucji kampanii reklamowych. Świadome i odpowiedzialne marki rozumieją znaczenie kontekstu reklam. Znanych jest wiele przykładów naruszenia wizerunku firmy poprzez wyświetlenie jej reklam wśród nieodpowiednich treści (np. odwołujących się do radykalnych poglądów politycznych, wiadomości o katastrofach lub nieprawdziwych informacji).
W zależności od grupy docelowej, a także oczekiwań i założeń samej marki, konieczne jest posiadanie indywidualnej, odpowiednio dopasowanej polityki bezpieczeństwa. Jednak podstawowy zakres działań niezbędnych do zapewnienia ochrony wizerunku marek będzie dosyć uniwersalny, nawet na poziomie międzynarodowym.
Natomiast by poprawiać ogólną jakość emisji reklamy online, utrzymać jej dobrą reputację, zabezpieczać budżety przeznaczane na ten kanał, niezbędna jest stała współpraca i proaktywna postawa wszystkich stron procesu zakupowego.
Prezentowany zbiór ma na celu przedstawienie wspomnianych uniwersalnych działań dla poszczególnych typów podmiotów, zebranie i objaśnienie dobrych praktyk, które powinny wcielać w życie poszczególne strony, a także zwrócenie uwagi na wyzwania w obszarze Brand Safety, z którymi nadal mierzymy się jako branża.
Bezpieczeństwo marki w internecie jest tematem którego znaczenie zdecydowanie rośnie w ostatnich latach. Szybka dynamika zmian w ekosystemie reklamy cyfrowej powoduje, że osoby odpowiedzialne za emisję kampanii promocyjnych muszą brać pod uwagę coraz więcej aspektów i zmiennych, aby zapewnić, że komunikacja prowadzona przez marki odbywa się w środowisku, które jest do tego odpowiednie i nie wprowadza ryzyka wizerunkowego. Aby nadążyć za tymi zmianami i dobrze zrozumieć ich tło, potrzebne jest jednak zrozumienie perspektywy wszystkich stron ekosystemu, nie tylko strony zakupowej czyli reklamodawców. Stworzony w ramach IAB Polska Zbiór Dobrych Praktyk jest pierwszym tak obszernym i komplementarnym materiałem na polskim rynku, poświęconym tematyce ochrony wizerunku marek w internecie z punktu widzenia wszystkich kluczowych podmiotów. Mamy nadzieję, że ułatwi on życie wielu osobom działającym w obszarze reklamy internetowej lub dopiero zaczynających swoją przygodę z nim.
Szymon Pruszyński, Head of Growth w Yieldbird, Szef Grupy Roboczej Brand Safety
Dokument został opracowany przez Grupę Roboczą Brand Safety IAB Polska. Zgromadzeni w niej specjaliści koncentrują się na zagadnieniach związanych z narzędziami i procesami marketingu online, które mają za zadanie zapobiegać wyświetlaniu reklamy w niechcianym lub szkodliwym dla marki kontekście. Kluczowe w działaniach Grupy jest zapewnienie, poprzez edukację, wzrostu świadomości strony popytowej i podażowej rynku online w temacie bezpieczeństwa marek, otoczenia i jakości powierzchni reklamowej.
Przedstawiciele Grupy Roboczej SEM IAB Polska przygotowali kolejną, trzecią już aktualizację „Poradnika dla internetowego reklamodawcy”. Publikacja stanowi kompleksową prezentację podstawowych zasad prowadzenia działań marketingowych w wyszukiwarce Google, w sieciach reklamy kontekstowej, na Facebooku oraz na Youtube.
Poradnik przeznaczony jest przede wszystkim dla marketerów, którzy potrzebują prostego i przejrzystego wyjaśnienia zasad funkcjonowania wybranych internetowych narzędzi reklamowych. Może być przydatnym podręcznikiem dla pracowników działów marketingu i reklamy oraz dla osób zaczynających pracę w branży reklamowej.
W Poradniku, poza częścią poświęconą wyszukiwarce Google, pojawiają się takie zagadnienia jak SEO, content marketing, kampanie PPC na Facebooku, możliwości reklamowe YouTube, kompleksowe rozwiązania reklamowe oraz treści dotyczące planowania, analizowania i optymalizacji prowadzonych działań reklamowych.
W pierwszym kwartale 2019 roku w reklamę online zainwestowano 1,1 mld zł, dzięki czemu jej wartość wzrosła o 9% w porównaniu do analogicznego okresu zeszłego roku. Z dodatkowych analiz wspartych wynikami badania Starcom wynika także, że wydatki reklamodawców na internet stały się większe od nakładów na telewizję.
Zmiana dominacji na rynku reklamowym w Polsce spodziewana była już od kilku lat. Zarówno w publikacjach IAB Polska (vide: Raport Strategiczny czy Perspektywy rozwojowe reklamy online w Polsce), jak również w analizach i szacunkach PwC, wskazywano koniec drugiej dekady trzeciego milenium jako moment, w którym wydatki reklamodawców na internet przekroczą wydatki na telewizję. W pierwszym kwartale 2019 roku zmiana ta stała się faktem. Co więcej, obserwując bieżące trendy, należy się spodziewać, że dominacja internetu będzie się zwiększać. Notuje on bowiem wciąż dość wysoką dynamikę wzrostu (8,8% rok do roku w badanym okresie), podczas gdy wydatki na telewizję wyhamowały, jak wynika z badania agencji mediowej Starcom, na którym – obok badania IAB Polska – oparta jest analiza porównawcza mediów. W wyniku zaobserwowanych zmian udział wydatków na internet w całkowitym torcie reklamowym przekroczył 43%, w porównaniu do telewizji, która pozyskała 40% rynku.
„Pierwszy kwartał 2019 przyniósł historyczną zmianę na rynku reklamowym w Polsce, zmianę na pozycji lidera. Analizy przewidywały, że ta zmiana wkrótce nastąpi, i podobnie jak to miało miejsce na największych rynkach europejskich, również w Polsce wydatki na reklamę internetową przewyższą te na reklamę telewizyjną. Objęcie pierwszego miejsca ogromnie cieszy, jednak pozycja lidera zobowiązuje. Jako dojrzałe medium, internet czeka w najbliższym czasie wiele zmian w obszarze jakościowym. Widać to doskonale na rynkach bardziej rozwiniętych. Aby nadal budować wartość dla reklamodawców i internautów oraz umacniać pozycję lidera, będziemy musieli sobie poradzić z negatywnymi zjawiskami, nad czym już pracujemy.”
– komentuje Włodzimierz Schmidt, Prezes Zarządu IAB Polska.
“Zgodnie z prognozą PwC Global Entertainment & Media Outlook, Internet w Polsce jest już dominującym medium reklamowym, wyprzedzając nakłady na reklamę w telewizji. W skali całego świata sytuacja ta występuje już od kilku ostatnich lat. Według naszych prognoz, za pięć lat rynek reklamy telewizyjnej będzie o ponad jedną trzecią mniejszy od rynku reklamy internetowej. Globalny rynek reklamy internetowej, napędzany głównie przez wideo i urządzenia mobilne, może oczekiwać prawie 10% wzrostu na przestrzeni najbliższych 5 lat. Nie oznacza to jednak zatrzymania wzrostów rynku reklamy telewizyjnej w Polsce, który – choć nie tak dynamicznie jak w przypadku reklamy internetowej – wciąż stabilnie się rozwija. W najbliższych latach nie należy spodziewać się odwrócenia trendu utraty oglądalności przez główne stacje.”
– dodaje Paweł Wesołowski, Partner, lider sektora mediów i rozrywki, PwC Polska
Podział tortu reklamowego online nie uległ istotnym zmianom. Dominującym formatem była reklama graficzna, która pozyskała prawie połowę wartości (47,2%), a drugim pod względem wielkości był marketing w wyszukiwarkach, który pochłonął jedną trzecią inwestycji (32,7%). Swoją pozycję umocniły ogłoszenia online (17,1% udziału), a e-mail marketing zanotował wyhamowanie i jego udział spadł do 1,9%.
Dotychczas obserwowane trendy także się utrzymały. Wśród kluczowych czynników rozwojowych należy wskazać na reklamę w urządzeniach mobilnych, która zanotowała wzrost o 20%. Swoje pozycje umocniły także: reklama sprzedawana w modelu programmatic (wzrost o 35%), reklama w social media (+21%) oraz wideo online (+17%).
Istotnej zmianie nie uległ udział poszczególnych branż w wydatkach reklamowych online. W rankingu top 5 podstawowych sektorów, które pozyskują ponad połowę wartości rynku (handel, telekomunikacja, motoryzacja, finanse i żywność), doszło jedynie do drobnych przetasowań na poszczególnych miejscach podium. Największe wzrosty zanotowały następujące branże: chemia gospodarcza (+44%), farmaceutyki (+26%), podróże i turystyka, HoReCa (+23%), oraz odzież i dodatki (+20%).
O badaniu
IAB AdEx jest cyklicznym badaniem służącym do mierzenia wydatków na reklamę internetową. Projekt realizuje IAB Polska wspólnie z PwC od 2007 roku, a jego wyniki stały się standardem rynkowym i są bazą dla innych analiz dotyczących wydatków reklamowych.
W badaniu biorą udział wszystkie wiodące firmy internetowe, jednak wyniki nie wyczerpują pełni wydatków reklamowych w internecie ze względu na duże zróżnicowanie i mnogość małych oraz średnich podmiotów na rynku. Za wydatki reklamowe uznano budżety firm przeznaczane na zakup powierzchni reklamowej w internecie. Na wydatki te składają się zarówno przychody uczestników badania uzyskane z tytułu sprzedaży powierzchni reklamowej, jak i prowizje agencji z tego tytułu. Wydatki ujęte w badaniu mogą mieć zarówno charakter gotówkowy, jak i barterowy.
Dodatkowa analiza porównawcza mediów oparta była na danych gotówkowych, porównywalnych z danymi badania Starcom. W przychodach internetowych uwzględniono formaty nie objęte badaniem Starcom (np. Ogłoszenia czy część wydatków na SEM).
Przygotowany w ramach grupy roboczej SEM IAB „Poradnik dla internetowego reklamodawcy” jest druga aktualizacją pierwszej edycji publikacji i dotyczy zmian na rynku SEM i narzędzi reklamowych 2016 – 2018r. Stanowi kompleksową prezentację podstawowych zasad prowadzenia działań marketingowych w wyszukiwarce Google, w sieciach reklamy kontekstowej, na Facebooku oraz na Youtubie.
Publikacja przeznaczona jest przede wszystkim dla marketerów, którzy potrzebują prostego i przejrzystego wyjaśnienia zasad funkcjonowania wybranych internetowych narzędzi reklamowych. Może być przydatnym podręcznikiem dla pracowników działów marketingu i reklamy oraz dla osób zaczynających pracę w branży reklamowej. Stanowi dobry materiał szkoleniowy do programu certyfikacyjnego DIMAQ (Digital Marketing Qualification) prowadzonego przez IAB Polska.
W poradniku, oprócz sporej części poświęconej wyszukiwarce Google, pojawiają się takie zagadnienia jak SEO, content marketing, kampanie PPC na Facebooku, możliwości reklamowe YouTube, kompleksowe rozwiązania reklamowe oraz sporo treści dotyczących planowania, analizowania i optymalizacji prowadzonych działań reklamowych.
