Przepisy RODO istotnie zmieniły sposób funkcjonowania firm internetowych i realizowanych przez nie procesów biznesowych. Dotyczy to również wykorzystywanych przez nie platform technologicznych oraz architektury danych, poprzez które zbierane, przechowywane i zarządzane są dane osobowe. Raport przygotowany przez ekspertów IAB Polska zawiera szerokie podsumowanie po pierwszym roku funkcjonowania przepisów, interpretacje oraz dobre praktyki RODO w branży internetowej.
Dla branży interaktywnej ostatni rok był wyjątkowo pracowity i trudny, ponieważ RODO wywołało tektoniczne zmiany w wielu obszarach działania firm internetowych. Tak dużej zmiany w prawie, o tak ogromnych konsekwencjach dla przedsiębiorców, chyba nigdy wcześniej nie doświadczyliśmy. W oddawanym w Wasze ręce raporcie opisujemy te najważniejsze rozwiązania, które jako branża wypracowaliśmy przez ostatni rok
– mówi Włodzimierz Schmidt, Prezes Zarządu IAB Polska.
Raport na blisko 60 stronach zawiera szczegółową interpretacje, rozwiązania i dobre praktyki RODO, które wypracowane zostały w ostatnim roku przez branżę interaktywną, często w wyniku dyskusji z regulatorem – UODO. Publikacja składa się z następujących rozdziałów:
Reklama internetowa – system przepisów prawnych o ochronie danych osobowych i prywatności
Status podmiotów przetwarzających dane osobowe w ramach reklamy programmatic
Status podmiotów przetwarzających dane osobowe w „tradycyjnej” reklamie internetowej, ze szczególnym uwzględnieniem e-mail marketingu
Podstawy prawne przetwarzania danych osobowych w reklamie internetowej
Profilowanie marketingowe jako szczególna operacja na danych osobowych
Obowiązek informacyjny w środowisku internetowym
Realizacja praw podmiotów danych w internecie
Raport zawiera także słowniczek pojęć związanych z RODO oraz opis dotychczasowych prac Grupy Roboczej RODO IAB Polska.
Publikacja miała swoją premierę 22.10.2019 podczas spotkania IAB ExpertPanel, na którym zaprezentowano kluczowe wnioski z raportu oraz przeprowadzono dyskusję ekspercką nt. dotychczasowych skutków i przyszłych działań związanych z RODO.
94% internautów deklaruje, że słyszeli o RODO. Według nich komunikaty o rozporządzeniu są potrzebne na stronach www, choć przeszkadzają. Użytkownicy nie mają konkretnych oczekiwań związanych z formą informowania ich o prawach wynikających z rozporządzenia, jednak okno wyświetlanego komunikatu zniechęca do korzystania ze stron www, wynika z raportu IAB Polska przeprowadzonego w sierpniu 2018 roku.
Od 25 maja 2018 r. użytkownicy internetu funkcjonują w nowej rzeczywistości. Wprowadzenie RODO zrewolucjonizowało zasady przetwarzania danych osobowych w firmach i urzędach. Było jednym z najważniejszych zagadnień legislacyjnych 2018 roku, dlatego postanowiliśmy zbadać opinie internautów na temat skutków rozporządzenia
– komentuje Włodzimierz Schmidt, Prezes Zarządu IAB Polska.
Do udziału w badaniu zostały zaproszone największe portale informacyjne oraz sieci reklamowe, dzięki czemu wspólny zasięg przeprowadzonego w sierpniu 2018 roku badania wyniósł ponad 95% polskich internautów.
Wyniki badania wskazują, że internauci bardzo wysoko oceniają swój poziom wiedzy na temat RODO. Prawie wszyscy (94%) deklarują, że słyszeli o rozporządzeniu, a ponad połowa wiedziała o nim jeszcze przed jego wdrożeniem. Co więcej, 41% twierdzi, że znają szczegóły RODO, a 49% deklaruje, że wiedzą jakie prawa im daje. Wynik ten nie jest zaskoczeniem, gdyż użytkownicy doświadczają konsekwencji przyjęcia tego aktu prawnego w niemal każdej dziedzinie swojego życia – zarówno offline, jak i online. RODO zwiększyło powszechną wiedzę na temat danych osobowych i świadomość konieczności ich ochrony.
Komunikaty o RODO na stronach www internauci uznali za potrzebne, ale jednocześnie stwierdzili, że im one przeszkadzają. Zgodnie z przepisami komunikaty dotyczące danych osobowych muszą zawierać tyle informacji, że – pomimo wymogu, aby były napisane prostym i zwięzłym językiem – przebrnięcie przez nie wymaga czasu i uwagi, a w konsekwencji denerwuje, bo użytkownicy stykają się z nimi wielokrotnie na każdej witrynie. W internecie liczy się szybkość dostępu do treści, dlatego internauci często zamykają komunikaty bez czytania, doskonale wiedząc, czego one dotyczą. Za zniechęcającą do korzystania ze stron www internauci uznali także konieczność udzielania zgód lub wprowadzania ustawień zaawansowanych. Ponad połowa użytkowników wolałaby inne rozwiązania niż wielokrotne klikanie zgody na witrynach. Nie mają jednak oni konkretnych oczekiwań związanych z formą informowania ich o prawach wynikających z rozporządzenia.
Jednocześnie z badania wynika, że internauci są podzieleni w kwestii wpływu RODO na ochronę ich danych osobowych 33% zadeklarowało, że dzięki regulacji ich dane są lepiej chronione, 34% było zdania przeciwnego, a 34% nie miało zdania.
Raport jest kontynuacją wieloletnich już badań prowadzonych przez IAB Polska w obszarze prywatności (np. raport Prywatność w sieci 2016/2017, kampania Wszystko o ciasteczkach). Badanie dotyczące RODO wspiera proces konsultacji projektu Kodeksu postępowania i dobrych praktyk w zakresie przetwarzania danych osobowych w branży reklamy internetowej, który jest instrumentem koregulacyjnym przewidzianym przepisami RODO. Prace w IAB Polska nad kodeksem są obecnie finalizowane, a projekt jest konsultowany z zainteresowanymi podmiotami.
O badaniu
Badanie zostało zrealizowane w dniach 1–21 sierpnia 2018 roku metodą wywiadów indywidualnych wspomaganych komputerowo (CAWI). Próba badawcza została dobrana za pomocą zaproszeń wyświetlanych (ROS) na stronach dużych portali informacyjnych oraz sieci reklamowych: Gazeta.pl, Grupa ZPR Media, Interia, Onet, Polska Press Grupa, Wirtualna Polska. Dzięki takiemu doborowi próby podczas realizacji projektu rekrutowano internautów na kilku tysiącach zróżnicowanych pod względem profilu witrynach, a wspólny zasięg osiągnięty w badaniu wyniósł ponad 95% polskich internautów (na podstawie łącznego zasięgu według badania Gemius/PBI). Badana grupa objęła osoby w wieku 15 i więcej lat, zgodnie z regulacjami dotyczącymi dolnej granicy wiekowej w tego typu badaniach. Dane zostały zebrane przez Webankieta za pomocą kwestionariusza w wersji elektronicznej. Wielkość próby, przy której maksymalny błąd oszacowania stanowi 2,6%, wyniosła 1278 osób. Próba została przeważona z wykorzystaniem wagi analitycznej opartej o płeć, wiek i częstotliwość korzystania z sieci. Wsparcie merytoryczne zapewniła Grupa Robocza Badania, zrzeszająca w IAB Polska między innymi instytuty badawcze oraz specjalistów z działów badań i analiz firm członkowskich.
